تحلیل زبان شناختی سازمان متون روایی زبان فارسی بر اساس الگوی حل مسئله مایکل هوی

زبان شناسی متن، توجه به متن و مطالعه ویژگی های آن را در دستور کار خود قرار داده است بر این اساس رویکردهای مختلفی برای تشخیص سازمان درونی متون و چگونگی تولید و درک آن ها ارائه شده که یکی از آن ها رویکرد حل مسئله مایکل هوی است. در این رویکرد متون به صورت مکالمه و پرسش و پاسخ بازنویسی می شوند. این الگو دارای چهار رکن است که عبارتنداز موقعیّت، مسئله ، پاسخ و ارزیابی. تشخیص این ارکان در متن به درک متن و پی بردن به سازمان متون مختلف کمک می کند. از آنجا که بخش عمده ای از فرآیند ارتباط متنی بین نویسنده و خواننده در قالب متون روایی روی می دهد بررسی متون روایی فارسی با این فرضیات در دستور کار قرار گرفت: 1- الگوی حل مسئله با محوریت الگوی مشترک فرهنگی و با روی کرد حل مسئله از کارآمدی کافی برای توصیف این متون برخوردار است. 2- با استفاده از وجود عناصر گفتمانی و ارکان این الگو می توان به میزان انتظار و ضریب پیش بینی و درک سریع تر متن روایی دست یافت. بدین منظور تعداد ده داستان از پنج نویسنده برجسته معاصر یعنی جمال زاده، صادق چوبک، صادق هدایت، جلال آل احمد و احمد محمود بر اساس این الگو تحلیل و بررسی شد و مشخص گردید که سازمان متن تمامی این داستان ها منطبق با الگوی حل مسئله است. بنابراین فرضیه اول تحقیق تأیید شد. رابطه ارکان الگوی حل مسئله در هر داستان به صورت نمودار و به طور خلاصه نمایش داده شد و متون به صورت مکالمه بازنویسی شده که با این کار درک متن و میزان انتظار و ضریب پیش بینی بالا می رود و در نتیجه فرضیه دوم تحقیق حاضر نیز مورد تأیید قرار گرفت.